15 | ONBENULLIG UITGESLOOFD

Nog net voor hij amateur zou worden, nam Jos eind maart 1977 op gepaste wijze afscheid van de junioren door de Omloop van het Lage Land te winnen. Bij de amateurs voelde hij zich meteen thuis. Als kersvers lid van de Amstel ploeg werd hij derde in de driedaagse van Noord-Holland. Zijn eerste zege als amateur liet ook niet lang op zich wachten. De Ronde van Vreeland had de primeur. En toen volgde Olympia’s Ronde al, een etappekoers in eigen land waarin amateurs met profplannen een dominante rol willen spelen.

Dat besefte Jos ook. “Maar ik was zo groen als gras”, vertelt hij. “Ik was nog geen zes weken amateur.” Dat ploegleider Herman Krott hem selecteerde, was niet zo gek, want Jos was buitengewoon succesvol bij de junioren. De ronde ging op de negentiende mei van start. Wat meteen al bleek, was dat Jos zich gedeisd moest houden. Want voor de koppeltijdrit, waarmee de negendaagse etappekoers van start ging,  hoopte hij stiekem op Leo van Vliet of Arie Hassink als kompaan, maar Krott zette juist die twee mannen bij elkaar en Jos kreeg Jan Spijker als partner. “Dat was dus niet mijn eerste keus. Ik wilde juist iemand waaraan ik me kon optrekken en geen remparachute. Ik bedoel een renner die qua postuur en vermogen beter bij mijn paste”, merkt hij daarover op.
Van de Bunder en Scheuneman wonnen de tijdrit, Jos en Spijker werden negende.

Een resumé van de acht etappes die volgden.
Etappe 1: Jos heeft pech onderweg en eindigt in de tweede groep. Frits Schür wint. vdBunder in de oranje trui.
Etappe 2 (deel 1, ploegentijdrit): De Amstel-ploeg wordt veertiende op meer dan vier minuten van de Jan van Erp-formatie. De ploegentijdrit telde niet mee voor individueel klassement, vandaar. Het was een tactische zet van Krott.  Deel 2: Jos in de kopgroep van 36 renners. Pirard wint, vdBunder leidt.
Etappe 3: In Zuid-Limburg hebben de renners het zwaar. Arie Hassink wint met voorsprong en pakt de leiderstrui. Jos is 17^e op ruim vier minuten. Herman Krott zei na afloop over Jos: “Hij kan nog goed omhoog ook, dat was het enige wat ik nog niet zeker van hem wist.”
Etappe 4: Bierings wint de langste etappe (180km). Jos en Arie rijden sterk en eindigen als zevende en achtste. Arie blijft leider.

Etappe 5: Piet vd Kruijs wint, Jos wordt zevende op 42 seconden. Arie nog steeds in de oranje trui.
Hun ploegleider Herman Krott is lovend over Jos. “In het algemeen klassement staan wij nu toch een, vier en vijf. Jos Lammertink zat er opnieuw bij. Daar geniet ik van. Zoals die jongen zich aanpast. Natuurlijk moeten we hem nu wel wat terug gaan houden. Hij rijdt de Ronde van de Achterhoek nog en de nationale kampioenschappen. Daarna gaat hij mee naar de Ronde van Bohemen. Maar alleen om te leren. Al komt hij daar iedere dag op een kwartier binnen, dan geeft dat niets. Als hij maar zo sterk is om van de criteria weg te blijven. Ik heb veel liever dat Jos dan van de winter weer lekker gaat veldrijden”, aldus Krott. Jos reageert daarop met enige verbazing: “Ja, ik las dat toen ook. Ik vond het vreemd. Waarom moest ik beschermd worden? Ik was toch een grote kerel die nou niet bepaald een overbelaste indruk maakte. Integendeel. Dat gold toen ook voor de 100 km ploegentijdrit op het WK. Die wou ik wel rijden, maar daar was Krott faliekant op tegen. ‘Daar kom je nooit meer overheen’, zei hij en dan noemde hij de voorbeelden van Oosterbosch en co. Maar die werden alleen maar beter in de jaren daarna. In mijn ogen waren er meerdere WK titels ploegentijdrit mogelijk geweest. Bondscoach Rini Wagtmans gooide later ook nog eens olie op het vuur door te zeggen dat als ik mee had gedaan, we twee minuten sneller waren geweest. Dan ga je de woorden van Krott toch steeds meer in twijfel trekken.”
Etappe 6: Bart van Est wint in Dieren, Gerrit Vixseboxse uit Holten is tweede en Jos is derde op een handvol seconden. Arie leidt het klassement, Jos is intussen derde.
Etappe 7: Oekraïner Leskov wint, Jos finisht als zevende op een minuut. Arie leidt de rangschikking.
Etappe 8 (deel 1, tijdrit over 23km): winnaar is Jan van Houwelingen. Jos is heel indrukwekkend tweede op veertien seconden. Arie is achtste op één minuut en elf seconden. Hij blijft leider. Jos is nu tweede op drie minuten.
Tweede deel: Herman Ponsteen uit Nijverdal wint de slotetappe naar Amsterdam met voorsprong. Jos en Arie finishen in het peloton.
Eindstand: 1. A. Hassink (Amstel) 28.19.55, 2. J. Lammertink (Amstel) 28.22.55, 3. A. Prinsen (Soka) 28.23.54, 4. L. v. Vliet (Amstel) 28.24.15, 5. P. v. Leeuwen (Jan van Erp) 28.24.16, 6. F. Schür (Elite-Ketting) 28.24.18, 7. H. Langerijs (Elite-Ketting) 28.25.22, 8. B. v. Est (Jan van Erp) 28.27.46, 9. J. Spijker (Amstel) 28.27.58, 10. G. Bierings (Militaire Ploeg) 28.29.21.

Dat was voor Jos de eerste grote etappekoers. Dat hij als kersverse amateur tweede werd in het eindklassement, was schitterend. “Het voelde voor mij alsof ik al jaren voor Amstel reed. Tweede in de tijdrit, tweede in het eindklassement. Dat vond ik wel een succes. Als je de verslagen in de kranten van destijds over die ronde nu nog eens naleest dan lees je dat ik me onbenullig uitgesloofd heb voor de overwinning van mijn ploegmaat Arie.”
Na afloop kenden de journalisten die de ronde volgden, hem de prestatieprijs toe.
Wat een debuut voor de reus uit Wierden. “Het maakte mij hongerig naar de volgende grote wedstrijden. En misschien zou ik Olympia’s Ronde in 1978 kunnen winnen. Dat speelde toen zeker door mijn hoofd.”
Verderop in deze serie zien we verder. Jos reed de ronde ook in 1978 en 1979.