DERDERANGS

Zondagavond. Olhos d’Agua. De bewoners van Villa Tubantia dineren op steenworp afstand van Villa BvD. Tegenover mij de mozaïeken muur van het restaurantje, links over de tafel heen zie ik de oceaan, boven mij de lichtblauwe lucht, achter mij het strand, onder mij de terrasstoel en rechts staat een vrouw van ongeveer zestig jaar boven op een stoel. Ze is ganz im weiss. Witte blouse, witte broek, witte schoenen. Schuin voor haar staat haar man. Hij is nog bruiner en is eveneens in het wit. De twee toeristen zwaaien met beide armen, want verderop is niemand minder dan Lee Towers zijn fossiele repertoire met het nog nooit zo massaal opgekomen publiek aan het oefenen. Ze moeten allemaal meezingen. You never walk alone. ‘Zwaaien met die armen’. Dus doen ook die twee naast mij dat met volle overgave. De man draait zich even om naar zijn vrouw. Hij straalt. Wat kan het leven anno 2004 toch hemels zijn.

De uitzending begint. Onze tafel stroomt leeg. Het hoofdgerecht wordt met permissie uitgesteld. Want we hebben plaatsen gereserveerd. Jan Mulder van dichtbij zien, Frits en Henk, Lee en het onvermijdelijke Groningse leeghoofd Bartina Koeman, dat gaat voor alles.  Ik hoef er niet naar toe. Eén villagast blijft ook achter. Wij hebben alweer genoeg van de uitzendingen van BvD. Afgezaagd, verdord.

De twee witte toeristen staan nog altijd op hun stoel. Hun toetjes verpieteren. Nog een villagast meldt zich terug bij de tafel. Hij baalt. De rijzige Oldenzaalse meubelboer laat met zijn bronzen stem weten dat hij de uitzending niet goed kan zien en dat het dan van hem ook niet meer hoeft. Voor ons is dat prettig. Want hij kan goed vertellen. Heel goed zelfs en hij heeft overal een mening over. Hij wijst op de witte toeristen naast ons. ‘Derderangs mensen’, zegt hij geïrriteerd. ‘Zo’n vrouw die op de stoel gaat staan, die heeft toch geen fatsoen. Ik zie dat altijd meteen, ja. Absoluut derderangs. Als ze onder het eten op de stoel wil staan, laat ze dat dan thuis doen.’ Villa BvD vindt hij ook niks. De irritatie leeft door in zijn conclusies. ‘Die Mulder kat alles af en Barend en Van Dorp praten het vervolgens weer een beetje recht. Mulder is een joker, meer niet. En wat heeft hij eigenlijk gepresteerd? Als voetballer vond ik het al geen topper en hij heeft zijn zoon aan een baantje geholpen bij de NOS.’ Zo!

Met de laatste twee uitspraken ben ik het niet eens. ‘Dat is jouw mening’, zegt hij. ‘Ik vind het zo. En ik blijf ook vinden dat ik dit programma niet mooi vind. Op televisie lijkt het meer dan het is.’

Einde uitzending. Nog even de spotlights op het strand. Hier krijgt Frits elke keer een sms-je. De witte vrouw haast zich de trap af, ook het strand op. Haar man met fototoestel erachteraan. Het gaat haar om Jan Mulder. Dat lukt. Jan slaat joviaal zijn arm om haar schouder. Ze lacht voldaan. Weer een gelukkig mens erbij.

NB Lee Towers geeft als toegift nog een zogenaamd miniconcert. Ook dat nog. ‘We houden van Oranje. I can see clearley now’. Enzovoort. Maar een half uur later hoor ik alleen nog het oudste geluid ter wereld. Het ruisen van de oceaan en het klotsen van het water op de rotsen. Oeverloos prachtig!

 

NIET IN HET SPELERSHOTEL

Het hotel van Oranje in Albufeira heet Pine Cliffs. Prachtige locatie onder de pijnbomen aan een rustige weg niet ver van de zee. We waren gisteren met een aantal Twentenaren getuige van het vertrek van de spelersbus richting Aveiro. Het Nederlands elftal gaat altijd een dag voor de wedstrijd weg. Toen de bus de bocht om was, konden wij ook wel even binnen kijken, zo vonden we. Maar de wachter bij de ingang vond van niet. Jan van Halst, met fraaie zonnemuts op de kale kop, probeerde hem met zijn beste engels wat om te praten, maar het mocht niet. Tot aan de geel-zwarte streep mochten we komen, verder niet. Strenge wachtpost. ‘Probeer het met je perskaart’, raadde een der intelligentste reisgenoten mij aan. ‘Hoef je niet te proberen’, wist een ander meteen.

Interessant zijn dan de volgende tips van een ietwat melig gezelschap op reis. Laat ik een kleine selectie noemen van de creatieve breinbrouwsels. Een Haaksbergenaar – directeur van een groot makelaarskantoor – stelt me voor me voor te doen als haptonoom van Dick Advocaat. Dat ik dan alvast mijn kamer kan betrekken, mijn spreekkamer ook, om meteen bij terugkeer van Oranje het moeizame gelijkspel tegen Tsjechië te kunnen weg masseren, geestelijk en lichamelijk. Masseert een haptonoom eigenlijk wel? Hij raakt aan, hij voelt. Dat moet de receptie van Pine Cliffs niet gek in de oren klinken, want een haptonoom kan Advocaat goed gebruiken. En wat dacht je van de spelers. Edgar Davids bijvoorbeeld. Je raakt hem aan en hij vliegt een meter omhoog. Of hij blijft rustig liggen en voelt zich ineens happy, krijgt ineens weer in de gaten wat de kwintessens is van het voetballeven.

Er passeerde een bus van een loodgietersbedrijf. ‘Dat is het idee. Ga achterin zo’n bus liggen, ga naar binnen en verstop je in een bezemkast. Wat een verhaal kun je dan schrijven’, zegt een andere reisgenoot – meubelboer te Almelo.

Jan van Halst wilde een ex-collega van Ajax bellen om te horen welke regenpijp het meest gunstig is om stiekem te gebruiken voor een klim naar een der hotelkamers. Ook een briljant idee. Nog nooit eerder gehoord.

Enrico Grobben, de vice-voorzitter van Heracles, was ook present en bood aan Henk Kesler, de directeur van de KNVB, te bellen. ‘Die krijgt jou wel naar binnen.’

‘Die wilde jullie tien jaar geleden nog wegsaneren’, antwoordde ik.

‘Maar nu is het onze vriend’,  reageerde Grobben. ‘Wij hebben niet zomaar permissie gekregen om kunstgras in ons stadion te leggen. Dat hebben we mede aan hem te danken.’

Ik hoefde geen tips meer. De temperatuur was op dat moment al 33 graden. Te warm voor goede ideeën.

NB Wat doet het er ook eigenlijk toe. Wat is er mooi aan een hotel. Die kamers van de spelers zijn waarschijnlijk allemaal kleine puinhoopjes. De enige reden om er even te mogen vertoeven had een lekkere koude douche kunnen zijn. Of had Oranje daar al eerder voor gezorgd?

 

 

 

 

ORANJEFANS

Braga. Een terrasje op 250 meter van het nieuwe unieke stadion, twee uur voor Nederland-Letland. Het is een terrasje-voor-één-avond.  Het nabije keetje wordt normaliter voor andere dingen gebruikt. Twee bier-/cola-/broodjesverkopers erin en twee vrouwelijke assistentes, waarvan de meest pronte voortdurend lacht. Alle oranjefans vallen als een blok voor haar. Uiteraard voorspelt ze tijdens het opnemen van de bestelling (9 bier en 2 cola) een dikke overwinning voor Olanda. Vijftig meter verder wordt een zelfde verkooptentje door de politie abrupt gesloten, omdat ze daar niet het bier van de hoofdsponsor verkopen. Nog meer klandizie voor onze vrolijke serveerster die inmiddels al voorzien is van een oranje pet.

In het gras naast ons vlecht een Letse tiener een bloemenkrans van de namaakpaardebloemen die daar groeien. Tegen het gaas langs de weg naar het stadion staat een oud Portugees vrouwtje. Zwarte jurk, witte band door het haar, witte muiltjes aan de voeten.  Ze volgt de bewegingen van de fans met een gezicht dat continu op verbazing staat. Zou ze dit ooit gezien hebben en ooit nog weer zien? Kan een mens van 77 dit allemaal verwerken? Drie mannen die verkleed zijn als oliesjeik. Niet in het wit maar in oranje, tot de schoenen aan toe. Een man die met een strakke oranje jas en een bos wortelen op de kop naar de wedstrijd gaat? Een man die als Indiaan verkleed is en die net doet of hij Van Basten zelf is. Want hij laat zich met iedereen fotograferen. Een man (het zijn tot nu steeds mannen die de aandacht trekken) die als pater naar de wedstrijd gaat, maar dan wel met een oranje pij.
Een groep van zo’n vijftig fans loopt zingend richting de ingang van het stadion. Ze zijn allemaal oranje op een klein donker mannetje na. Die is in Ajax-tenue. Geen gezicht, slaat natuurlijk nergens op. Matroos tussen de zandhazen. Een Oranjefan doet zijn oranje schoenen uit, gooit ze in de berm en loopt op blote voeten verder. Hij zwaait met een vlag waarop Willem-Alexander en Maxima staan afgebeeld. Een andere landgenoot ligt languit in het gras. Uitgeteld, dronken, te vroeg gepiekt.

Vijf kwartier voor de wedstrijd zitten we hoog in het stadion, ter hoogte van de middenlijn.
Ik heb zeker een kwartier nodig om dit architectonische wonder te bewonderen.

Om mij heen oranje, oranje, oranje. Kleur van de warmte, van spontaniteit, energie. Van ‘kijk eens hoe flink ik ben, hoe sterk wij zijn als groep’.

Aan de overkant haalt een legertje suppoosten een spandoek weg: Tekst: Dickie rot op, wat er ook gebeurd. (Ja, ja, gebeurd moet met een t.)

Het meisje (prachtig lichtoranje hemdje, oranje nagels) dat voor me zit, reikt een stapel oranje sjaals uit. Tekst: ‘Oranje laat van zich horen, Rafael gaat scoren’. Of we die allemaal om willen doen en of we een stapel willen doorgeven. ‘Rafael staat niet eens in de basis’, zeg ik gemeen. ‘Hij komt erin’, zegt ze lachend. De kuiltjes in haar wang worden zichtbaar. Ze is nerveus, rookt de ene Marlboro na de andere. Sms-t voortdurend, zingt mee met de meute Holland, Holland of  Alles of niets, olé, olé’. Haar vriend die naast haar zit, is de komende twee uur niet aanwezig.

Het Wilhelmus. Ze zingt mee uit volle borst.  Serieus. Intens. Ellen, die naast mij staat, vouwt de handen alsof ze Onze-Lieve-Heer tijdens het volkslied wil smeken om zijn zegen. ‘Laat het asjeblieft 3-0 worden Heer en doe de Duitsers struikelen.’ Emotie. Wat een hartstocht. Ik weet het zeker, op het moment suprème zit de passie van vrouwen veel en veel dieper dan bij mannen. Of wist u dat al?

NB. Na de wedstrijd is het anders. Dan vindt een vrouw het verder best, maar kunnen de mannen nog uren verder bomen over de opstelling, over de tactiek, over de kansen in de volgende ronde. Vrouwen juichen of balen, maar kunnen daarna wel rustig slapen.

VOETBAL- EN ANDERE KINDEREN

Het is bloedheet aan het strand van Olhos d’Agua. Een sproetig, typisch Nederlandse meisje passeert ons terras. Olijke ronde toet, beetje mollig, jaar of zestien, geinige pet op het hoofd tegen de brandende zon.  ‘Dat is’, zegt metgezel Jan van Halst, ‘de dochter van Ronald Koeman. Ze mag hier de programmamakers van Villa BvD een beetje assisteren.’
Moet zo’n jong meisje dan niet naar school? We zien dat de Koemannen (Ronald en echtgenote Bartina) ook de andere twee kinderen meegenomen hebben. Een lange puberjongen en de jongste, een blond schoolkind dat ook bekend is van de ster-spot van de ABNAMRO. Moeten die jongens niet gewoon naar school? Het is juni, in Nederland hebben de kinderen nog geen vakantie. Ze spijbelen dus. Of hebben voetbalkinderen een streepje voor?

Volgende dag. Nico Hoogma en echtgenote Monique melden zich met hun drie kinderen in Villa Tubantia. Er is nog een baby’tje bij.  Prachtig meisje met mooie, rustige ogen. Verder hebben ze hun zoontjes bij zich. Een van acht en een van zes. Leuke jongens, ze duiken meteen het zwembad in. Maar moeten die jongens niet gewoon naar school? ‘Eigenlijk wel’, zegt Van Halst, ‘maar voetballers moeten hun kinderen in juni wel van school halen, want dat is hun vakantiemaand. Ze kunnen niet anders. In juli moeten ze weer trainen.’

Zelfde dag, vooravond. We zijn in Vale de Lobos om met de bewoners van Villa Tubantia de opnames van het voetbal-praatprogramma van SBS6 mee te maken. René Froger is er ook. Ook hij schijnt een mening over voetbal te hebben. Even verder zie ik zijn vrouw Natasja met de kinderen de trap afdalen richting hun bungalowtentje in dit buitengewoon fraaie golfresort. Ze heeft een van haar kinderen (jaar of vier, vijf?) op de arm. Hij hangt over haar schouder, heeft zijn duim in de mond en is doodop. Natasja zal hem ongetwijfeld naar zijn bedje brengen. Maar, moeten die kinderen eigenlijk niet naar school? Froger is geen voetballer, maar artiest. Of heb je dan ook privileges?

We discussiëren over deze kwestie. De conclusie is dat het steeds meer gebeurt. Iemand vertelt over een kennis die zijn kind een paar weken van school haalde, omdat hij per se in het voorseizoen op vakantie wilde. De boete voor dit ‘vergrijp’ (250 euro) betaalde hij grif, want hij was desondanks nog goedkoper uit dan in het hoogseizoen. Hoe legt hij dat uit aan zijn kind? En aan de onderwijzer? En aan de minder bedeelden in deze maatschappij? Hoe moet dat met de proefwerkweek? Of het schoolkamp, het examen? Dat zal die ouders wel niet boeien.
Misschien moeten we wel naar een onderwijssysteem waarin ouders zelf mogen bepalen wanneer hun kinderen de twaalf weken vakantie opnemen. Dat zou wat zijn. Vooral voor voetballers en artiesten.

NB In de verte zie ik ook oud-international Willem Kieft heel aanminnig een klein donker meisje liefkozen. Zal misschien zijn geadopteerde dochter zijn, bedenk ik me. Ook van school gehaald ter gelegenheid van het EK? Maar even later vertelt iemand me dat het Kiefts nieuwste vriendin is.